MUA TÉP

Mô tả: Cây thảo sống nhiều năm cao 3-10cm; nhánh mảnh, vuông. Lá có phiến thuôn hay hẹp, dài 3-7cm, có lông nằm.

Hoa đầu 8-12; màu tim tím hay vàng; đế hoa có vẩy có 5-12 tơ to; cánh hoa 4 cao 6mm; nhị có bao phấn đầu nhọn. Quả nang cao 4mm, có 8 rãnh.

Bộ phận dùng: Toàn cây - Herba Osbeckiae Chinensis.

Nơi sống và thu hái: Loài của các nước Á châu nhiệt đới, Nam Trung Quốc. Cây mọc nơi ẩm, lầy, ruộng, vùng núi, ven rừng, nơi có nhiều ánh sáng khắp Bắc, Trung, Nam. Thu hái toàn cây vào mùa hè thu rửa sạch, phơi khô dùng.

Tính vị, tác dụng: Cây Mua Tép có vị ngọt, mùi hơi thơm, tính bình; có tác dụng thanh nhiệt giải độc, thu liễm cầm máu, thông phổi ngừng ho, hành khí chống đau, tiêu thũng, làm long đờm, trừ mủ.

Công dụng: Thường dùng: Lỵ khuẩn cấp tính, viêm ruột, viêm ruột thừa; Cảm mạo, ho, đau bụng, viêm phế quản, hen, lao phổi khạc ra máu; Viêm chân răng, đau răng, rắn cắn, cụm nhọt. Liều dùng 15-60g. Ðể đắp ngoài, lấy cây tươi giã đắp.

Ở Vân Nam (Trung Quốc) cây còn dùng chữa băng huyết, cam tích, đòn ngã, hậu sản đau bụng, ho gà, ngoại thương xuất huyết, đinh sang thũng độc, lỵ amip và sưng gan do amíp.

Nhân dân vẫn dùng lá tươi nhai ra nuốt nước và lấy bã đắp vào cổ chữa yết hầu sưng đau.

Ðơn thuốc:

1. Lỵ, viêm ruột: Mua tép 60-100g, sắc nước uống.

2. Viêm phế quản hen: Mua tép 30g, thịt lợn nạc 125g, nấu nhừ, dùng 6 lần.

3. Viêm chân răng có mủ: Mua tép, sắc đặc ngậm.